Spielerei- mijmeringen op 1 oktober, de internationale dag van de muziek
Bob Dylan, Pattis Smith, Rita Reijs, Theo Loevendie, Toots Thielemans, Bernard Haitink, Tina Turner, Pia Beck, Leonard Cohen en zo is er nog een hele rij muzikanten op te noemen die lekker doorspeelt na hun 70e daar waar andere beroepsgroepen al lang de handdoek in de ring gegooid is rond die leeftijd. Hoe zit dat?
GEZOND Het kan liggen aan de volgens sommigen helende, stimulerende werking van muziek. Muziek is trilling. Het laat je hele lijf trillen. En je geest. Het maakt van alles los. Muziek ontlaadt. Door muziek kun je in een flow raken. Heel gezond. Wie wil dat nu niet dagelijks ervaren? Lees alle woorden hierover van Erik Scherder & Co maar.
Het kan liggen aan de magere verdiensten. Muzikanten moeten daardoor langer doorwerken? Alhoewel ik me dat bij bovengenoemde namen nauwelijks kan voorstellen. Maar voor anderen geldt dit wellicht wel.
Muziek maken (voor publiek) is verslavend. Voor sommigen komt daar dan ook de roem bij. Zonder podium ben je niks? Je moet gehoord worden. Zou ook zomaar reden kunnen zijn voor het lange doorspelen.
DRIVE Voor deze muziekverteller (en muzikant) is het iets anders en het geldt ongetwijfeld ook voor de grote namen. Als muzikant ga je alleen maar dit pad op, omdat het móet. Omdat je niet anders kunt en wilt. Omdat dit is waarvoor je op aarde bent. Zinvol en zinnig. Intrinsiek gedreven heet dit in kantoortaal.
SPEELS Het is trouwens ook één van de weinige beroepen waarbij er letterlijk gespeeld wordt. Ook in andere talen play, joue of spiel je muziek. En spelen houdt jong natuurlijk. Spelen is fun. Spelen in de zin van dollen, stoeien, vermaken. Spelen met alles wat er in muziek zit. Voor jezelf in eerste instantie. Anders begin je niet aan dit nogal ingewikkelde leven. Mooi meegenomen als ook luisteraars meegaan met je spel natuurlijk.
JALOERS Jaloersmakend wellicht? Dat je al spelend je werk doet. Zou je reacties van de buitenwereld op muzikanten en andere podiumspelers zo kunnen verklaren? Als jalousie de métier? Alhoewel er best gespeeld wordt in andere werelden. Maar dan draait het ook regelmatig uit op spelen in de zin van veinzen, bespelen, draaien, gokken. Wie dat doet op een podium valt op een gegeven moment door de mand (al wordt er door enkelen miljoenen mee verdiend in mijn ogen en oren).
CULTUUR Terug naar het spelen, het speelse van de homo ludens van Johan Huizinga. Het is de kracht van de mens. Spelen mag. Moet? Dankzij spelen ontstaat cultuur zegt Huizinga. Spelen zonder op een uitkomst uit te zijn. Als er niet meer gespeeld wordt, staat een cultuur onder druk. Spelend ontdekken wat je in handen hebt zonder iets te moeten. Bij ‘moeten’ beweegt het namelijk niet. Is het geen spelen meer. Is er geen magie. Is dat niet wat nu gaande is in onze wereld? Er moet teveel? Ik voel hem wel, de druk.
En ja, ik leg de negatieve waardering voor beroepsspelers dan maar uit als jaloezie.
MOEITE Waarbij men zich overigens vaak flink vergist. Om te kunnen spelen, echt los te zijn van alles. Te kunnen dollen on the spot. Presteren op dat ene moment en op kunnen gaan in het geheel is er veel zweet aan te pas gekomen. En bloed en tranen. Zijn vlieguren gemaakt. Gaat men stug door bij allerlei tegenslagen. Muziek spelen, zorgt vaak voor permanente blessures. Fysiek ongezond dus. Je moet discipline hebben en je zenuwen verbijten. Jezelf steeds overstijgen. Op vroege uren vertrekken, files, treinen die niet rijden en dus met klotsende oksels net op tijd s’ avonds op het podium staan en dan diep in de nacht thuiskomen. Maar wel vrolijk blijven spelen.
Dat trek je dus allemaal als muzikant, omdat het zoveel geeft. Zinvol is. Artistiek nuttig. Gezond. Het beweegt je tot op hoge leeftijd getuige de kwieke 70 plussers in muziek. Ik vraag me af voor welke beroepsgroep buiten de creatieve wereld dit nog meer geldt?
MEERDERE SPELERS Vergeet ik nog bijna dat de luisteraar ook onderdeel van het spel is. De luisteraar bepaalt of zij (m/v) muziek hoort in geluid en klanken. Music is in the ear of the beholder. Een spel dat je overal kunt spelen. Een spel dat in mijn ogen veel meer uitgebuit kan worden en absolute meerwaarde geeft aan het dagelijks leven. Getuige ook reacties van mijn luisteraars (doelgroep 60+).
Moet je het alleen nog even doen: tijd en aandacht nemen om speels te luisteren. Precies waar deze muziekverteller bij kan helpen zodat je met meer waardering tot op hoge leeftijd van het spel kunt blijven genieten. Bijna als ware je zelf een muziekspeler…
A suivre!
PS
Dit blog post ik op de internationale dag van de muziek, 1 oktober. De dag werd voor het eerst georganiseerd in 1975 door de International Music Council – een adviesraad van de UNESCO op het gebied van muziek. Een initiatief van Yehudi Menuhin – violist en dirigent. Muziek is in de ogen van de UNESCO een middel om vriendschap tussen de volken te bevorderen. Muziek is meer dan een aangenaam tijdverdrijf, meer dan luisterplezier. Muziek is een vorm van communicatie en niet gebonden aan grenzen, volk, geloof of ras.
Comments